Giả Chương Kha: Tôi đã ẩn mình phía sau ống kính

(TGĐA) - Là một trong các đại diện của thế hệ đạo diễn thứ 6 Trung Quốc, Giả Chương Kha lâu nay ghi dấu ấn cá nhân chủ nghĩa bằng phong cách phim bi kịch duy mỹ, với chủ đề phim nhất quán khắc họa và đả kích cay chua các hiện tượng tiêu cực của xã hội Trung Quốc đương thời. Ngày 26/5 vừa qua, hai ngày sau khi đón sinh nhật lần thứ 43 của mình, Giả Chương Kha vinh dự được xướng tên tại Liên hoan phim Cannes với hạng mục Kịch bản xuất sắc nhất cho phim điện ảnhA touch of sin (Chạm vào tội ác)mà anh là biên kịch kiêm đạo diễn. Bộ phim là bước ngoặt đầy ấn tượng của vị đạo diễn trẻ này, khi anh dùng yếu tố bạo lực làm phương thức kể chuyện chính trong phim. Nhân này, tùng san The Hollywood Reporter đã có cuộc nói chuyện với Giả Chương Kha về bộ phim và sự nghiệp điện ảnh của anh. Đạo diễn Giả Chương Kha trên trường quayA touch of sin Dù rằngA touch of sinvẫn tụ họp khai khẩn xã hội và con người Trung Quốc trước sự tăng trưởng thần tốc của nền kinh tế đương đại, nhưng khác với các tác phẩm lúc trước của anh, bộ phim này lại dùng yếu tố bạo lực để kể chuyện. Tại sao anh lại đổi thay phong cách cá nhân chủ nghĩa như vậy? Sơn hà chúng tôi đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Thời kỳ đầu của sự phát triển này cũng giống như phim đầu tay của tôi vậy, mang đến muôn vàn những vấn đề có tính cá nhân chủ nghĩa. Tuy nhiên trong ba năm trở lại đây, có không ít vấn đề đã phát triển và vượt quá giới hạn cuộc sống của mỗi con người, hiển hiện trước mắt chúng tôi theo chiều hướng bạo lực cực đoan. Bốn nhân vật chính củaA touch of sincùng với câu chuyện của họ đều được mô phỏng dựa trên sự kiện có thật của từng lớp. Chính mạng tầng lớp Weibo đã giúp tôi biết đến những câu chuyện này. Lúc đó, tôi chẳng những đau lòng, mà còn cảm thấy rất khôn cùng sững sờ, nên chi quyết định dùng logic điện ảnh để đối diện với bạo lực xã hội. Văn hóa truyền thống Trung Hoa xưa nay không ủng hộ bạo lực, đây chính là một trong những nguyên cớ khiến phim ảnh Trung Quốc thiếu đi thuộc tính bạo lực. Nhưng tôi cho rằng, một khi bạo lực đã xảy ra trong tầng lớp, chúng tôi cần phải đối mặt với nó. Và trao đổi về hiện tượng bạo lực không nhất thiết chỉ sử dụng mạng xã hội, mà tiếng nói điện ảnh cũng là một phương tiện hiệu quả. Giả Chương Kha mừng nhận giải Kịch bản xuất sắc nhất tại LHP Cannes 2013 Các nhân vật chính của phim vốn dĩ không phải tù thực thụ, mà là tầng lớp đẩy họ đến bước đường cùng. Có phải vậy không? Vâng đúng vậy. Chính trị, tầng lớp cùng với sự phát triển thần tốc của kinh tế chính là tác nhân ngoại cảnh tạo ra sức ép cho con người. Bên cạnh đó, tiến trình cải cách diễn ra quá mau chóng và khoảng cách chênh lệch giàu nghèo đều là những dạng thức khác của bạo lực xã hội. Trong kịch bản của mình, tôi phá hoang quá trình con người bị bạo lực tâm lý áp bức để rồi cuối cùng bước vào con đường phạm tội. Tại sao anh lại chọn lọc kết cấu đa tình tiết, nhiều câu chuyện đan xen cho bộ phim? Ban sơ, tôi thu thập lượng lớn chất liệu và thông tin qua mạng Weibo. Và tôi phát hiện, giữa các thông báo này có sự giao thoa lẫn nhau, không hoàn toàn xảy ra cùng lúc. Thế là, tôi liền nảy ra ý nghĩ vận dụng phương thức kể chuyện đan xen cho phim của mình. Đây có thể coi là trải nghiệm mới mà Weibo mang đến cho tôi. Vì sao trong cảnh kết phim, anh dàn dựng một nhóm dân cày Trung Quốc nhìn thẳng vào ống kính máy quay? Vấn đề chủ chốt không phải là các nhân vật của tôi có phải tội nhân hay không. Tôi chỉ muốn nhắc mọi người trong xã hội hãy nghĩ ngợi để thấy tính bạo lực thực ra tiềm tàng trong tâm lý mỗi con người, chỉ là đến khi gặp phải sự bất công, nó mới biểu thị ra ngoài. Đó là vấn đề nhân tính mà bất cứ ai cũng phải đối diện. Dàn diễn viênA touch of sintại LHP Cannes 2013 Nhiều người cho rằng phong cách dàn dựng củaA touch of sinlà sự phối hợp của dòng phim hiện thực và phim võ hiệp, từng lớp đen Hong Kong. Anh nghĩ sao về điều này? Tôi cũng cảm thấyA touch of sincó hơi hướng gần giống phim võ hiệp thời kỳ thập niên 60, 70, do ở một chừng độ nào đó, chúng đều phản chiếu việc dùng bạo lực như một cách biểu đạt sự cự. Cho dù các câu chuyện trong phim phản ảnh hình ảnh Trung Quốc dưới từng lớp cũ, nhưng về tinh thần vẫn phần nào khắc họa xã hội giang sơn Trung Quốc hiện đại. Với nội dung chính trực đề cập đến những vấn đề sốt dẻo của tầng lớp,A touch of sinliệu có được công chiếu tại Trung Quốc? Hầu như đồng nghiệp nào đến Cannes cũng hỏi tôi câu này. Tôi khẳng định là phim của tôi sẽ được trình chiếu. Đây hẳn là một sự kiện ý nghĩa đối với nền điện ảnh Trung Quốc? A touch of sindùng bạo lực như một phương thức để kể chuyện Tôi luôn hy vọng có thể cống hiến vì sự đổi mới của điện ảnh nước nhà. Không thuần tuý là sự tự do trong miêu tả, mà tôi còn có tham vọng đem tinh thần tự do hòa trộn vào chính tác phẩm của mình, để mỗi con người đều có được niềm tin đối với sự tự do. Quan trọng nhất là, câu chuyện chúng tôi đang kể sẽ góp phần thúc đẩy từng lớp Trung Quốc không ngừng tiến bộ. Tuy thế, làm được điều này dường như là rất khó đối với các nhà làm phim Trung Quốc. Tỉ dụ như trường hợp của phim điện ảnhPhù thành mê sự, dù phim giành giải Phim xuất sắc nhất LHP Quốc tế Hong Kong, cũng từng tham gia Hội chợ phim Cannes năm ngoái, nhưng chỉ vì chế độ kiểm duyệt hà khắc mà không được chiếu, cái tên đạo diễn Lâu Diệp cũng bị xóa khỏi ảnh đàn trong nước. Anh có lo âu mình gặp phải tình cảnh rưa rứa? Bản phimA touch of sintrình chiếu tại Cannes lần này là bản phim đã được Tổng cục Điện ảnh Trung Quốc phê duyệt, nên tôi nghĩ chúng tôi không cần phải lo âu chuyện kiểm duyệt nữa. Ở Trung Quốc, việc chuẩn bị cho một bộ phim ra mắt thường mất 3 đến 4 tháng. Công việc hậu kỳ của bộ phim thực ra vẫn chưa xong, sau khi về nước, tôi còn phải tiếp kiến cắt dựng, dự định phim sẽ khởi chiếu vào tháng 10 năm nay. TrongA touch of sin, anh đích thân phụ trách vai diễn người đàn ông trong kĩ viện vừa xấu người, vừa xấu tính. Vì sao anh lại quyết định hóa thân vào nhân vật này? Diễn viên Nam nữ chính trong phimA touch of sin Bởi nhân vật này quá xấu xí và đáng ghét nên không ai muốn nhận vai (cười). TrongA touch of sin, có một cảnh phim kể về hai nhân vật một nam một nữ truy cập mạng xã hội, cô gái hỏi chàng trai nên giải đáp thế nào câu hỏi trên Weibo, và lần nào chàng trai cũng chỉ nói: “Mẹ kiếp!”. Đây có phải thái độ của bản thân anh đối với tin cậy trên mạng xã hội? Có thể nói là vậy. Có điều, tôi đã ẩn mình phía sau ống kính, hóa thân vào nhân vật để thấu hiểu con người họ. Có phải rất nhiều hiện tượng được nhắc đến trong phim đều bị ngăn cấm trên mạng từng lớp? Đó đã là chuyện của 4-5 năm trước. Giờ thì chúng tôi đã có thể đưa điều này lên phim, điều này cho thấy truyền thông Trung Quốc hiện thời đã không còn bị bó hẹp như lúc trước. Nghe nói, dự án tiếp theo của anh là tác phẩm điện ảnh võ thuật thuần chất. Đây có phải điểm phát xuất kế tiếp của anh? Đúng vậy, tôi sẽ làm một phim võ thuật, nội dung kể về thời đoạn thế kỷ trước. Chẳng thể nói hoàn toàn là phát xuất điểm mới, vị mặc dầu có nhiều cảnh đấu võ, nhưng chủ đề của phim vẫn không thay đổi, vẫn tụ tập vào những thân phận con người trong quá trình phát triển và đổi thay của tầng lớp Trung Quốc. Giả Chương Kha và các diễn viên trên thảm đỏ Cannes A touch of sin (Chạm vào tội ác) ( Tên dịch theo nghĩa tiếng Trung:Sự sắp đặt của định mệnh) Đạo diễn – Biên kịch: Giả Chương Kha Diễn viên: Khương Võ, Vương Bảo Cường, Triệu Đào, La Lam Sơn… Độ dài: 133 phút Tóm lược nội dung: Phim kể về bốn câu chuyện đan xen lẫn nhau của bốn nhân vật Tam Nhi, Đại Hải, Tiểu Ngọc và Tiểu Huy. Những cuộc gặp gỡ, những biến cố trong cuộc đời và sự bất công trong từng lớp dần đẩy họ tới bước đường cùng… Thùy Dương